Bệnh zona: Nguyên nhân do đâu?

Bệnh Zona nếu không được điều trị kịp thời và đúng cách có thể để lại sẹo thâm hoặc ảnh hưởng nghiêm trọng tới sức khỏe người bệnh. Một số yếu tố sau đây có thể gây bệnh Zona bất cứ lúc nào và bất cứ lứa tuổi nào:

Read More

Bệnh zona thần kinh ở mắt hiện nay

(ANTĐ) – Bệnh zona thần kinh mà chúng ta vẫn thường gọi là giời leo do virus Herpes Zoster có ác tính với tế bào thần kinh gây ra. Bình thường thì zona là bệnh không nguy hiểm. Nhưng người bệnh chịu một sự đau đớn ở vùng da bị bệnh liên tục có khi tới cả tháng hoặc cả năm. Zona thần kinh tiêu hủy tế bào thần kinh và làm rối loạn chức năng dẫn truyền tín hiệu từ ngoài da. Có bệnh nhân tả nhiều loại đau xảy ra kế tiếp hoặc cùng một lúc. Bệnh có thể thấy ở mọi lứa tuổi nhưng thường hay thấy vào sau tuổi 50.

Bệnh có thể tái phát nhất là nếu ta dùng các dược phẩm làm giảm tính miễn dịch của cơ thể. Đặc biệt với những người có tình trạng sức khỏe kém, bị suy giảm miễn dịch, sức đề kháng yếu, nhất là những người già bị mắc bệnh mãn tính như tiểu đường, huyết áp và ở thanh niên bị nhiễm HIV/AIDS. Lúc khởi bệnh, bệnh nhân cảm thấy hơi đau, rát ở một vùng da kèm mệt mỏi, uể oải, ớn sốt. Sau đó nổi nhiều mụn nước to nhỏ không đều thành chùm trên nền da thường hay đỏ hồng, tiến triển và tập trung phân bổ theo đường dây thần kinh ngoại biên. Đặc biệt là chỉ ở một bên cơ thể, không khi nào lan qua phía bên đối diện. Ví dụ: một bên mắt, một bên mũi hay một bên lưng…

Bệnh zona mắt do một loại virus cùng loại với virus gây bệnh thủy đậu, nhạy cảm với thần kinh, và có thể gây nhiều loại biến chứng ở mắt (với tỷ lệ 50-70%). Các biến chứng này có thể xảy ra sớm hoặc muộn, cấp tính hoặc mãn tính và có thể tái phát. Khi zona tấn công giây thần kinh tam thoa ở mặt, mụn nước sẽ mọc ra trên mặt, trong miệng và mắt. Nếu mụn mọc gần mắt, cần đi bác sĩ nhãn khoa ngay vì khi mắt mà bị nhiễm thì thị giác bị mất luôn.

Có trường hợp, bệnh tấn công cả tai, mắt khiến tai trong đau, cảm giác trên mặt tê liệt, vị giác giảm, mắt mờ, mỏi. Có khá nhiều biến chứng có thể gặp phải là để lại sẹo ở mi mắt, dẫn đến hiện tượng khô mắt, hoại tử võng mạc, bệnh thần kinh thị lực do hiện tượng thiếu máu, liệt cơ vận nhãn, liệt dây thần kinh mắt, một số trong các biến chứng này có tiềm năng gây mù… Ngoài ra, còn có thể gặp tai biến mạch máu não, viêm màng não, đặc biệt ở người có tuổi có thể tái phát đau thần kinh sau khi khỏi bệnh.

Theo các Tiến sỹ Ngô Hồng Phong chuyên khoa da liễu, khi có triệu chứng bệnh, bệnh nhân cần phải đến các bệnh viện chuyên khoa điều trị càng sớm càng tốt vì làm ngắn thời gian bệnh và có thể làm nhẹ bớt các cơn đau. Lý tưởng nhất là trong 72 giờ đầu, có thể ngăn chặn sự tàn phá của dây thần kinh và giảm thiểu đau. Nếu như phát hiện muộn, điều trị không đúng cách sẽ có khả năng dẫn đến những biến chứng, mà trong đó, bệnh đau sau zona trên vùng da (thường gặp ở người già) tồn tại rất dai dẳng, dữ dội và rất khó điều trị, phải nằm điều trị từ 1 đến 3 tháng, thậm chí cả năm. Trong thời gian dưỡng bệnh, bệnh nhân không làm việc nặng, nghỉ ngơi thoải mái và tăng cường uống Vitamin C để tăng sức đề kháng của cơ thể.

Các bác sĩ sẽ cho dùng các thuốc kháng virus bằng đường bôi hoặc uống theo chỉ định. Bệnh cũng có thể tự khỏi tùy theo sức đề kháng của mỗi người. Những bệnh nhân bị zona của nhánh I thần kinh sinh ba điển hình có các triệu chứng đau nửa bên mặt, và các tổn thương ở trán, vùng quanh nhãn cầu và mũi. Nếu không trị liệu kháng virus, khoảng chừng 50% những bệnh nhân này sẽ có các biến chứng về mắt như đã nói ở trên và những bệnh nhân này cần dùng liệu pháp kháng virus đường uống làm giảm các biến chứng mắt muộn từ khoảng 50% xuống còn từ 20-30%. Đặc biệt, những bệnh nhân bị zona mắt nên được một bác sĩ nhãn khoa có kinh nghiệm về xử trí các bệnh lý giác mạc thăm khám và đánh giá.

Tuy không nguy hiểm những những biến chứng về mắt nếu gặp phải zona mắt thì nên sử dụng các thuốc như  acyclovir (zovirax) 800mg mỗi 4 giờ x 7-10 ngày; ganciclovir, Famiclovir, (Famvir) 500mg/mỗi 8 giờ x 7 ngày; Valacyclovir (Valtrex) 500mg/ngày x 7ngày có thể làm bớt đau. Các thuốc này tương đối an toàn, nhưng khá đắt. Dùng thêm các thuốc chống viêm và thuốc chống đau.

Có nhiều bác sĩ dùng corticosteroid để làm giảm đau, nhưng kết quả còn nhiều tranh luận. Có tác giả cho rằng, dùng Corticosteroid có thể làm vết thương mau lành và giảm nỗi khó khăn của người bệnh. Đôi khi phải dùng tới cả thuốc chống trầm cảm như Ealavil…

Read More

Bệnh zona thần kinh – biến chứng của bệnh zona

Bệnh zona thần kinh là biến chứng của bệnh zona khi virus gây tổn thương các rễ thần kinh. 20% -30% người bệnh có các triệu chứng đau thần kinh kéo dài nhiều tháng, nhiều năm thậm chí là cả phần đời còn lại.

Bệnh zona và zona thần kinh

Bệnh zona là bệnh do virus gây bệnh thuộc chủng virus thuỷ đậu gây nên. Sau khi mắc bệnh thuỷ đậu và được điều trị, virus thuỷ đậu vẫn tồn tại trong các rễ dây thần kinh của cơ thể. Khi hệ miễn dịch của cơ thể bị suy yếu, virus này hoạt động trở lại sau vài năm hoặc nhiều thập kỷ từ khi mắc bệnh thuỷ đậu.

Hình ảnh phát ban do zona

Khi hoạt động trở lại, các virus gây bệnh zona với các triệu chứng như phát ban trên da một bên cơ thể kèm theo đau đầu, nhạy cảm với ánh sáng, các triệu chứng giống cúm nhưng không sốt, ngứa, đau đớn.

Bệnh zona có thể dẫn tới biến chứng zona thần kinh khi các rễ thần kinh dưới da bị tổn thương, gây ra các cơn đau kéo dài và dữ dội.

Những yếu tố làm tăng nguy cơ mắc bệnh zona thần kinh

Các nhà nghiên cứu cho biết những người lớn tuổi rất dễ mắc biến chứng zona thần kinh. Ngoài ra còn một số yếu tố khác bao gồm:

- Giới tính: nữ giới có nguy cơ cao hơn

- Các triệu chứng trước khi phát ban xuất hiện như tê, ngứa ra, đau

- Đau dữ dội trong giai đoạn đầu

- Phát ban nặng

Tuổi tác làm tăng nguy cơ zona thần kinh

Những thay đổi tâm lý sau khi mắc zona thần kinh

Các nhà khoa học đã tập chung nghiên cứu những thay đổi tâm sinh lý của người bệnh sau khi mắc bệnh zona thần kinh và cho thấy: Nhiều người mắc bệnh zona có biến chứng zona thần kinh có thể mắc các triệu chứng rối loạn nhân cách, bệnh thần kinh, lo lắng, trầm cảm và các căng thẳng khác. Nguy cơ bị cô lập xã hội cũng tăng lên ở bệnh nhân zona thần kinh.

Phòng biến chứng zona thần kinh

Một số loại thuốc kháng virus có thể giúp điều trị bệnh zona trong giai đoạn đầu như Famvir, Valtrex, và Zovirax. Các loại thuốc này cần dùng trong vòng 2 – 3 ngày sau khi khởi phát bệnh.

Những người già trên 50 tuổi hoặc có các triệu chứng nặng cần uống thêm liều dự phòng. Những loại thuốc kháng virus này khá an toàn và có ít tác dụng phụ.

Thuốc kháng virus an toàn cho người bệnh zona

Căng thẳng tâm lý cũng có thể khiến bệnh trở nên trầm trọng hơn. Do đó người bệnh cần được kết nối với gia định và xã hội để giải toả những căng thẳng về tâm lý để việc điều trị bệnh zona đạt kết quả và phòng tránh biến chứng.

D.P

Read More